دیتاسنتر یا مرکز داده چیست؟

دیتاسنتر ، امکان دسترسی اشتراکی به همه نرم افزارها و برنامه ها به منظور تبادل داده را ایجاد می کند. اغلب سازمان ها و شرکت ها به مرکز داده نیازمند هستند.

داده ها ، یکی از اساسی ترین دارایی های سازمان ها و شرکت ها می باشند. لذا سازمان ها و شرکت ها برای حفاظت از داده های خود ، باید اقداماتی را انجام دهند. ایجاد محلی امن برای نگهداری از داده ها و اطلاعات ، مهمترین اقدام است.

دیتاسنتر چیست ؟

دیتا سنتر یا مرکز داده (Data Center) شامل تعدادی سرور ، شبکه ، زیرساخت های امنیتی و ارتباطی و تجهیزات برقی است که به منظور حفاظت ، عرضه و پشتیبانی از سرویس های تحت شبکه مورد استفاده قرار می گیرند. تمامی سازمان ها و شرکت های مهم باید از Data Center برخوردار باشند.

شرکت ها با تکیه بر Data Center خود می توانند داده ها و اطلاعات بنا شده بر شبکه خود را در بستر اینترنت یا سایر بسترهای شبکه ، پیاده سازی کنند. هدف از راه اندازی Data Center برای هر اداره و شکرت ممکن است متفاوت باشد و بر اساس اهداف درنظر گرفته شده می توان Data Center را پایگاه گردآوری داده ، پایگاه ذخیره داده ، پایگاه مرکز پردازشی و … دانست.

اهمیت استفاده از Data Center برای سازمان ها و کسب و کارها

اهمیت استفاده از دیتاسنتر ، انکارنشدنی است. تمامی کسب و کارهای جدید به شدت تحت تأثیر تکنولوژی های مدرن هستند. لذا استفاده از مراکز داده نسبت به گذشته ، اهمیت بیشتری پیدا کرده است. ضرورت استفاده از Data Center از چندین جنبه بررسی می شود :

• مراکز داده می توانند داده ها و اطلاعات را برای مدت زمان طولانی ، انتقال دهند.
• دیتاهای حجیم سازمانی توسط Data Center قابل تبادل است.
• توانایی Data Center در انتقال و ذخیره سازی دیتاها ، بسیار بالا است.
• Data Center ، فضایی ایده آل جهت اجرای نرم افزارها و اپلیکیشن های سازمان ها و شرکت ها می باشد.
• با تکیه بر مراکز داده می توان منابع انسانی را به بهترین نحو مدیریت نمود.
• در چنین بستری می توان نسخه های بکاپ از داده ها تهیه نمود و اطلاعات مختلف را با کاربران دیگر به اشتراک گذاشت.

کاربرد دیتاسنتر

تمامی شرکت ها و سازمان ها می توانند از دیتاسنتر استفاده کنند و با استفاده از آن ، خود را به روز و مدرن کنند. یکی از اصلی ترین کاربردهای مرکز داده در شرکت ها و سازمان هایی است که باید به طیف وسیعی از افراد ، پاسخگو باشند. با استفاده از Data Center می توان نحوه ارتباط با مشتریان را کنترل و سازماندهی کرد.

در حال حاضر بسیاری از کمپانی های بزرگ مانند گوگل ، آمازون ، مایکروسافت و … از Data Center استفاده نموده و اطلاعات خود را از این طریق بیمه کرده اند. در فضای مجازی از Data Center استفاده می شود. بدین ترتیب امکان پاسخگویی به میلیون ها کاربر توسط چندین سرور رایانه ای فراهم می شود.

انواع مرکز داده

دیتاسنتر به چندین نوع ، تقسیم می شوند که هر یک کاربرد خاصی دارند. با مهمترین انواع Data Center آشنا می شویم :

مرکز داده edge

با استفاده از این مرکز داده می توان داده ها و یا خدمات را با کمترین میزان تأخیر ، عرضه نمود. این نوع مرکز داده کوچک است ، اما به راحتی ایجاد می شود. کنترل این مراکز داده در اغلب اوقات از بیرون از مکان مرکز داده انجام می شود. ویژگی مهم این مرکز داده ، پشتیبانی عالی از اینترنت اشیاء و … به منظور کسب تجربه ای بهتر توسط مشتریان است.

مرکز داده سازمانی

این نوع Data Center ، انحصاراً برای پشتیبانی از یک سازمان ایجاد شده اند. امکان کنترل و مدیریت مرکز داده سازمانی از خارج از محل Data Center ، وجود دارد. مرکز داده سازمانی ، خود به چندین نوع تقسیم می شوند.

دیتاسنتر مدیریت شده

کاربرد این نوع مرکز داده ، بسیار زیاد است. مدیریت این مرکز داده مدیریت شده از سوی شرکت سرویس دهنده Data Center انجام می شود. لذا تمامی هزینه های مراقبت از مرکز داده از سوی شرکت پرداخت می شود. بعضی از شرکت ها ، امکان کنترل و مدیریت Data Center را برای مشتریان ایجاد می کنند.

مرکز داده اشتراکی

در این نوع مرکز داده ، کنترل و مدیریت Data Center کاملاً به صاحبان مشاغل و پرسنل آنها واگذار می شود. به همین علت ، پشتوانه پهنای باند با ظرفیت بالا ، مختص این Data Center خواهد بود.

دیتاسنتر ابری

محبوب ترین مرکز داده ، Data Center ابری می باشد. با وجود این مرکز داده می توان مرکز داده مجازی را به شکل اختصاصی در بستر ابری برای صاحبان کسب و کارها و افراد شاغل در سرویس های مخابراتی و سانترال و … در دسترس قرار داد. لذا شرکت ها و سازمان ها به آسانی می توانند از طریق فضای مجازی ، از چنین امکاناتی برخوردار شوند.

مرکز داده عمده

برخی از کمپانی ها ، اقدام به اجاره یک فضای بزرگ از نوع مرکز داده عمده می کنند. بنابراین ، امکان برخورداری از امتیازات یک سوئیت اختصاصی یا قفسه بزرگ برای این کمپانی ها فراهم می شود. در این Data Center ، کنترل و مدیریت تمامی بخش ها از سوی ارائه دهنده سرویس ، انجام می شود.

اصلی ترین اجزاء تشکیل دهنده مرکز داده چیست ؟

دیتاسنتر متشکل از اجزای مختلفی است که هر یک وظیفه مهمی را بر عهده دارند. روتر ، سوییچ ، دیوارهای آتش ، سرورها ، تجهیزات ذخیره سازی ، تجهیزات امنیتی ، رک ، کابل ها ، کف کاذب و … از جمله اجزای تشکیل دهنده مرکز داده یا Data Center هستند.

زیرساخت ارتباطی ، سیستم های ذخیره سازی ، منابع پردازشی و … از اصلی ترین اجزای مرکز داده می باشند که شکل گیری Data Center بدون آنها ، معنایی نخواهد داشت. در این میان تجهیزات دیگری هستند که وجود آنها به ساماندهی و مدیریت بهتر مرکز داده کمک زیادی می کند که از جمله آنها می توان به کف کاذب اشاره نمود.

مزایای استفاده از کف کاذب شیشه ای و کف کاذب پلیمری در دیتاسنتر شامل مدیریت بهتر کابل های شبکه ، افزایش انعطاف پذیری ، بهبود توزیع جریان هوا در تجهیزات شبکه ، پشتیبانی از خطوط داده و … می باشد.

اجرای کف کاذب در اتاق سرور موجب بالا آمدن کف اتاق می شود. در چنین شرایطی ، فضایی برای اجرای سیم کشی ها و کابل کشی ها ایجاد می شود. فضای ایجاد شده میان کف کاذب و سطح زمین سبب انتقال بهتر برق ، دیتاها و جریان هوا و اجرای بهتر سیستم اطفاء حریق و تجهیزات امنیتی و … می شود.

ویژگی های یک مرکز داده مدرن چیست ؟

دیتاسنتر مدرن بر اساس اصل مدیریت بهینه از فضا و استفاده حداکثری از ظرفیت ها ایجاد می شود. در عین حال توجه بسیار زیادی به بالا بودن توان پردازشی ، ذخیره سازی و پیاده سازی شبکه می شود تا راندمان Data Center در بیشترین میزان ممکن باشد.

زیرساخت های مراکز داده مدرن ، کاملاً انعطاف پذیر می باشند. در مراکز داده مدرن ، مصرف انرژی کاملاً مدیریت می شود. ساختار مراکز داده مدرن ، کاملاً مستحکم و به روز است. جدیدترین سیستم های امنیتی ، از تجهیزات شبکه مراقبت می کنند. با استفاده از سیستم های تشخیص هویت بیومتریک ، دوربین های مدار بسته ، سیستم کنترل تردد هوشمند و … سطح امنیتی Data Center افزایش پیدا می کند. مراکز داده جدید ، کاملاً یکپارچه هستند. طراحی و معماری Data Center جدید ، بر اساس زیرساخت های الکترونیکی و مکانیکی و ادغام تجهیزات آی تی انجام شده است.

استانداردهای زیرساختی برای دیتا سنترها کدامند ؟

مسئله مهم دیگری که درباره دیتاسنتر باید بیان شود ، استانداردهای آن است. اجرا و پیاده سازی هر مرکز داده ای بر اساس چندین نوع استاندارد مختلف انجام می شود که مهمترین آنها ، استاندارد TIA942 ، BICSI و … می باشند.

پیش از ایجاد هر مرکز داده ای باید نقشه جامعی بر اساس اصول مهندسی طراحی کرد. استانداردهای رایج درباره سقف کاذب ، کف کاذب ، دیوارها ، سینی کابل و لدر ، سیستم تهویه ، سیستم مانیتورینگ ، سیستم کنترل تردد و دوربین های امنیتی ، سیستم اطفاء حریق ، سیستم روشنایی ، کابل کشی ها ، باتری پشتیبان ، سیستم مدیریت هوشمند و … باید رعایت شود.

کف کاذب دیتاسنتر

اتاق سرور با هدف مدیریت و ساماندهی تجهیزات شبکه و محافظت از داده های شبکه ، ایجاد می شود. مهمترین هدف از طراحی اتاق سرور ، فراهم کردن جریان الکتریکی ، بک آپ ، نور و تهویه هوا می باشد که از سوی ناظرانی تحت کنترل قرار می گیرد. وجود کف کاذب در مراکز داده ای که کابل کشی ها قرار است از زیر انجام شود ، ضرورت دارد. کف کاذب ، موجب حفاظت اتاق سرور از خطراتی مانند آتش سوزی ، آسیب دیدن تجهیزات و … می شود و مدیریت کابلها را ساده تر می کند.

ارتفاع کف کاذب از کف زمین بر اساس استانداردهای مختلف ، متفاوت است. کف کاذب ، توانایی ایستادگی در برابر آتش به مدت یک ساعت را دارا می باشد. کابل کشی هایی که از زیر کف کاذب انجام می شود ، باید به صورت اصولی و منسجم می باشند.

در صورتی که طراحی و نصب کف کاذب در دیتاسنتر خود را به مجموعه تخصصی کابلور واگذار کنید ، به بهترین نحو می توانید با رعایت استانداردهای لازم از فضای موجود در مرکز داده استفاده بهینه کنید و نظم و امنیت را همزمان در اتاق Data Center ایجاد کنید.

مطرح ترین دیتا سنترهای جهان

چندین مورد از بزرگ ترین دیتا سنترهای جهان شامل دیتاسنتر مرکز تکنولوژی لیک ساید آمریکا ، دوپونت فابروس ، مرکز داده بین المللی رنج چین ، مرکز داده هاربین چین ، مرکز سنتر موبایل هوهوت چین ، مرکز داده تلکام چین ، مرکز داده سیتادل ایالات متحده ، مرکز داده کولوس نروژ ، مرکز داده سوییچ سوپرنپ آمریکا ، مرکز داده تولیپ هندوستان و … می باشند.